Όταν το παιδί σου ζητάει μη-βίγκαν φαγητό

Έκανες τα πάντα για να μεγαλώσεις σωστά το παιδί σου, να του διδάξεις τις ηθικές αξίες της οικογένειάς σου. Και τώρα θέλει να φάει πίτσα με ζωικό τυρί, ή μια σοκολάτα γάλακτος. Ακόμα χειρότερα, το κάνει πίσω από την πλάτη σου.

Μπορεί να νιώθεις πως μια πολύ μεγάλη ατυχία σου συνέβη ή ακόμα και ότι «απέτυχες», αλλά στην πραγματικότητα δεν έχει συμβεί τίποτα το τρομερό. Το παιδί σου είναι ένα φυσιολογικό παιδί που, όπως τα υπόλοιπα, έχει την περιέργεια να δοκιμάσει πράγματα, να κάνει «αταξίες», να προκαλέσει, να τεστάρει τα όρια σου.

Υπάρχουν πολλοί λόγοι που ένα βίγκαν παιδί θέλει να δοκιμάσει ζωικά τρόφιμα. Το ίδιο πολλοί είναι και οι τρόποι με τους οποίους μπορούμε να το χειριστούμε. Το πιο σημαντικό, είναι να παραμένουμε ψύχραιμοι και να μην το κάνουμε μεγάλο θέμα. Εξαιρουμένης της πιθανότητας να είναι αλλεργικό σε κάτι από αυτά, το παιδί σου δεν θα πάθει κάτι κακό επειδή έτυχε να φάει λίγη σοκολάτα ή ένα κομμάτι τυρί.

Αν μεγάλωσες εξ αρχής το παιδί σου ως βίγκαν και όλη η οικογένεια είναι βίγκαν, τότε πιθανότατα πρόκειται για απλή περιέργεια. Τα παιδιά βλέπουν όλους τους ανθρώπους γύρω τους να τρώνε πράγματα που στην οικογένειά τους δεν αποτελούν φαγητό. Μπορεί να θέλει να δοκιμάσει από περιέργεια.

Η λογική πίσω από την αντιμετώπιση είναι παρόμοια με την αντιμετώπιση οποιουδήποτε άλλου ηθικού ζητήματος. Πώς μαθαίνεις σε ένα παιδί να μην κλέβει, να μην χτυπάει ή να μην φτύνει; Κάνοντας λογικές ερωτήσεις και επικαλούμενος την ενσυναίσθηση. Η ενσυναίσθηση είναι πολύ δυνατή, διότι σε βάζει στη θέση του άλλου. Μπορείς, στις περισσότερες περιπτώσεις, να καταλάβεις ή έστω να υποθέσεις πώς θα ένιωθες στη θέση του άλλου.

Απλώς περάστε λίγο χρόνο σε κάποιο μέρος με ζώα. Δείτε τα από κοντά και κάντε λογικές ερωτήσεις. Δεν είναι πολύ όμορφο; Γιατί θέλεις να φας αυτό το ζωάκι;

Ακόμη και τα βίντεο μπορούν να βοηθήσουν. Είναι πολύ εύκολο να βρεις εικόνες από μοσχαράκια δίπλα στις μητέρες τους. Κοίτα πόσο συμπαθητικό είναι αυτό το μοσχαράκι. Θέλει να βρίσκεται δίπλα στη μαμά του, ακριβώς όπως κι εσύ. Θέλει να πιει το γάλα της μαμάς του. Γιατί θέλεις να πάρεις το γάλα του; Κάθε φορά που πίνουμε γάλα αγελάδας ή τρώμε κάτι που το περιέχει, λέμε σε αυτόν τον κτηνοτρόφο να πάρει το γάλα από την αγελάδα και να το δώσει σε εμάς. Το μοσχαράκι δεν θα μπορεί πια να είναι δίπλα στη μαμά του, ούτε να πίνει το γάλα της. Είμαστε καλοί. Δεν θέλουμε να κάνουμε κακό σε αυτά τα ζωάκια, σωστά;

Το παιδί σας δεν πρέπει απλώς να ξέρει ότι «απαγορεύεται» να φάει κάτι. Πρέπει να γνωρίζει για ποιον λόγο είστε βίγκαν. Έχει ήδη μέσα του την συμπόνια. Ξεχωρίζει ήδη το καλό από το κακό. Απλώς, χρειάζεται να πούμε την αλήθεια.

Όμως όλοι γύρω του τρώνε αυτά τα είδη φαγητού που κρύβουν τόσο πόνο. Γιατί οι άλλοι το κάνουν, μαμά; Γιατί ο φίλος μου τρώει τυρί, μπαμπά;

Δεν υπάρχει κανένας λόγος να επιφορτίζετε το παιδί σας με άσχημους χαρακτηρισμούς για τους άλλους ανθρώπους, ούτε να του δίνετε την εντύπωση πως οι άλλοι είναι αναίσθητοι. H διάσημη παιδαγωγός Μαρία Μοντεσόρι έλεγε: «Σεβαστείτε όλες τις εύλογες μορφές δραστηριότητας στις οποίες ασχολείται το παιδί και προσπαθήστε να τις καταλάβετε». Είναι εύλογο να θεωρεί το παιδί σας ότι μπορεί να φάει τυρί, διότι ο κόσμος γύρω του αποτελείται από ανθρώπους που τρώνε τυρί. Και, εκ πρώτης όψεως, δεν μοιάζουν για κακοί άνθρωποι.

Και πάλι, χρησιμοποιήστε απλώς το πιο απλό εργαλείο: Την αλήθεια. Στην οικογένειά μας γίναμε βίγκαν όταν καταλάβαμε ότι τρώγοντας κρέας, τυρί και αβγά κάνουμε κακό στα ζωάκια. Δεν είναι κακοί οι άλλοι άνθρωποι, απλώς δεν το έχουν καταλάβει ακόμα. Μπορείς να τους βοηθήσεις να καταλάβουν, όπως κάποιοι άλλοι είχαν βοηθήσει κι εμάς να καταλάβουμε.

Σε αυτό το σενάριο, όχι μόνο δεν επιβάλουμε μια στεγνή απαγόρευση στο παιδί, όχι μόνο του εξηγούμε με λογικό τρόπο γιατί δεν τρώμε ζωικές τροφές, αλλά επιπλέον του προσφέρουμε την δυνατότητα να δράσει και το ίδιο, να αναλάβει μια πρωτοβουλία.

Υπάρχουν κι άλλα, όμως.

Ίσως το παιδί σας είναι μόνο του σε όλο αυτό. Ίσως έχει μηδέν βίγκαν φίλους και υπάρχουν μηδέν βίγκαν παιδιά στο σχολείο του. Ίσως χρειάζεται στήριξη. Αν μπορείτε να γνωριστείτε με άλλες βίγκαν οικογένειες με παιδιά, κάντε το. Έτσι κι αλλιώς πάντα είναι ωραίο να αποκτούμε νέους φίλους, πόσω μάλλον όταν και το παιδί μας αποκτά ένα νέο φίλο με τις ίδιες διατροφικές συνήθειες και οικογενειακές αξίες.

Ίσως επίσης τα γεύματά του είναι βαρετά. Από την στιγμή που το παιδί θα πάει στο σχολείο, πρακτικά έχετε χάσει τον έλεγχο. Είναι πλέον μόνο του. Φροντίστε να έχει μαζί του γεύματα πλούσια, εναλλασσόμενα και διασκεδαστικά. Φτιάξτε μικρά πακετάκια με διαφορετικό περιεχόμενο. Χρησιμοποιήστε αυτοκόλλητα ή ζητήστε την βοήθειά τους στην προετοιμασία του κολατσιού τους. Όταν τα παιδιά έχουν τον έλεγχο, παίρνουν καλύτερες αποφάσεις.

Τέλος, σκεφτείτε μήπως δεν δίνετε τα σωστά μηνύματα. Ο ρόλος μας ως γονείς είναι σπουδαίος, ειδικά αν αναλογιστούμε ότι τα παιδιά, μέχρι κάποια ηλικία, μιμούνται και μαθαίνουν από εμάς.

Μοιραία το παιδί θα βρεθεί μόνο του σε κάποιο πάρτι. Ίσως φάει ένα κομμάτι τούρτα, ή κάτι άλλο. Ας είναι. Εξηγούμε και συνεχίζουμε. Καλύτερα να χάσεις μια μάχη, παρά ολόκληρο τον αγώνα. Είναι ήδη τόσο δύσκολο να μεγαλώσεις σωστά ένα παιδί. Κάποιες φορές μπορεί να γίνεται λίγο δυσκολότερο. Το σίγουρο είναι πως, αργά ή γρήγορα, το παιδί σας θα βρεθεί στην θέση να κάνει ορθολογικές σκέψεις και να παίρνει τις σωστές αποφάσεις.