Όχι, δεν μπορείς να «αποτοξινώσεις» το σώμα σου

Η δήλωση δεν θα μπορούσε να ήταν πιο απλή: Δεν μπορείς να «αποτοξινώσεις» το σώμα σου, ούτε υπάρχουν «αποτοξινωτικές» τροφές.

Η αποτοξίνωση είναι μύθος. Τα τελευταία χρόνια, μάλιστα, η αποτοξίνωση είναι επίσης μια βιομηχανία από μόνη της. Είτε ακούς αυτή την λέξη από άσχετους και ανίδεους, είτε από τους πλέον ειδικούς, η παραπάνω δήλωση δεν αλλάζει: Δεν μπορείς να αποτοξινώσεις το σώμα σου.

Γιατί;

Διότι η αποτοξίνωση είναι μια φυσιολογική λειτουργία του οργανισμού μας. Συμβαίνει από μόνη της, κάθε ώρα και κάθε λεπτό, ασταμάτητα. Τα νεφρά και το συκώτι μας είναι επιφορτισμένα με αυτό το καθήκον και δεν χρειάζονται «βοήθεια» από εμάς για να τα καταφέρουν.

Γενικά, μπορούμε να μιλήσουμε για δύο ειδών αποτοξινώσεις. Το πρώτο είδος αφορά την απομάκρυνση από το σώμα μας ουσιών που απειλούν την ζωή μας με χρήση ιατρικών μεθόδων, όπως για παράδειγμα την απεξάρτηση από ναρκωτικές ουσίες. Το δεύτερο είδος, αφορά την απόπειρα επιχειρήσεων και τσαρλατάνων να προωθήσουν «θεραπείες» για την απομάκρυνση των τοξινών από τον οργανισμό μας που υποτίθεται ότι «συσσωρεύονται» μέσα σε αυτό.

Αν οι τοξίνες πράγματι συσσωρεύονταν στο σώμα μας με τρόπο που να μην μπορούν να απομακρυνθούν, το πιθανότερο είναι πως θα καταλήγαμε σύντομα νεκροί ή, στην καλύτερη περίπτωση, στα Επείγοντα για άμεση ιατρική βοήθεια. Το σώμα μας έχει ήδη τους μηχανισμούς για να απομακρύνει τις τοξίνες και το κάνει τέλεια. Δεν υπάρχει κανένας τρόπος να «βοηθήσουμε» τον οργανισμό μας να αποτοξινωθεί, ούτε να το κάνει πιο γρήγορα, ούτε να το κάνει καλύτερα.

Όσο απλό κι αν ακούγεται αυτό, τα ράφια των καταστημάτων συνεχίζουν να παρέχουν άπλετο χώρο σε κάθε είδους σκευάσματα και ματζούνια, πάντα με την λέξη-στάμπα “detox”: Δισκία, κάψουλες, βάμματα, τσάι, κρέμες, άλατα μπάνιου, μαγικά φίλτρα που καθαρίζουν το έντερο, ακόμα και σαμπουάν, που υπόσχονται να καθαρίσουν το σώμα μας από «επικίνδυνες τοξίνες» και να προσφέρουν «ευεξία» και ένα καθαρό, ξεβουλωμένο σύστημα.

Σύμφωνα με την Βρετανή ψυχολόγο Susan Marchant, «Η προσπάθεια σύνδεσης της αποτοξίνωσης με αρχαίες πρακτικές [ευεξίας] είναι η παγίδα. Πρέπει να αναλογιστούμε την κοινωνική μας μεταμόρφωση κατά το πρόσφατο παρελθόν. Την δεκαετία του ’70 είχαμε όλα αυτά τα γυμναστήρια που ξεφύτρωναν παντού, μετά ακολούθησε η διόγκωση της βιομηχανίας ομορφιάς και διατροφής, που έκανε τους ανθρώπους πιο ευαισθητοποιημένους σε συγκεκριμένες ομάδες τροφίμων.

»Η βιομηχανία αποτοξίνωσης είναι απλώς η συνέχεια αυτής της ιστορίας. Υπάρχουν πολλά χρήματα σε αυτή και κάποιοι άνθρωποι του μάρκετινγκ κερδίζουν πολλά από αυτό».

Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις που η λέξη «αποτοξίνωση» μπορεί να έχει κάποιο νόημα; Ίσως να έχετε χρησιμοποιήσει αυτή την λέξη κάποια Δευτέρα, μετά από ένα Σαββατοκύριακο γεμάτο αλκοόλ και junk food. «Ήμουν δύο μέρες μεθυσμένος, τώρα είναι ώρα για αποτοξίνωση».

Ναι, μετά από βαριά κατανάλωση αλκοόλ ή σκουπιδοφαγητού, είναι καλό να αφήσετε το σώμα σας να καθαρίσει και να επανέλθει. Μόνο που, όπως προαναφέρθηκε, το σώμα σας θα το κάνει αυτό από μόνο του. Δεν χρειάζεται βοήθεια από ειδικές κάψουλες, ροφήματα ή φακελάκια τσαγιού. Χρειάζεται απλώς να σταματήσετε να πίνετε.

Ποια είναι η εναλλακτική;

Καμία, απολύτως. Δεν χρειάζεται να κάνετε τίποτα για να «αποτοξινωθείτε». Εφόσον είστε υγιείς, τρέφεστε σωστά, με πολλά φρούτα και λαχανικά, καρπούς, όσπρια και δημητριακά, κοιμάστε σωστά και έχετε μια λογική δραστηριότητα στην καθημερινή σας ζωή, το σώμα σας φροντίζει για την απομάκρυνση οποιασδήποτε τοξίνης ή ξένης ουσίας. Χρησιμοποιείστε τα χρήματα που θα δίνατε για «αποτοξίνωση» κάπου αλλού, ίσως για να δείτε μια ωραία ταινία στο σινεμά.